‘Çatı’ çöktü mü ?!

Cumhurbaşkanlığı seçimi önceki gün gerçekleşti. Sonuçları kısa sürede netleşti. Türkiye’de ilk kez milletin iradesi ile belirlenen cumhurbaşkanlığında kazanan isim, 12 yıldır başbakanlık görevini sürdüren AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. İki gündür bu önemli seçimle ilgili olarak ülke genelindeki istatistikler, televizyon kanalları ve gazeteler tarafından ele alındı. Biz de cumhurbaşkanlığı seçimlerinin Tire’deki rakamlarını bir önceki seçim olan 30 Mart Yerel Seçimleri ile karşılaştırarak, farklı bir bakış açısından bir analiz yaptık ve herkesin az çok hem fikir olduğu ‘çatı’nın istenilen noktaya ulaşmadığı sonucuna vardık.

Ana muhalefet partisi CHP (Cumhuriyet Halk Partisi), muhalefet partisi MHP (Milliyetçi Hareket Partisi) ve meclis dışında kalan irili ufaklı yaklaşık 12 kadar muhalefet partisinin cumhurbaşkanı adayı olan “çatı adayı” ismiyle lanse edilen Ekmeleddin İhsanoğlu’nun çatıyı oluşturan tüm partilerin mevcut potansiyel toplam oy oranının altında kalması, birçok kesimde ‘çatı çöktü’ yorumlarına neden oldu. Türkiye genelindeki oy oranlarının toplamı % 44 ile 47 oranı bandında olması beklenen çatı destekleyicisi partilerin cumhurbaşkanı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu’nun aldığı oy oranı;  % 38.4 ‘te kaldı. Birçok kişinin sandığı gitmemesi, özellikle milliyetçi-muhafazakar kesimlerden AK Parti adayı Erdoğan’a oy kaymalarının meydana geldiğini belirten siyaset uzmanları, ‘çatı kurma’ fikrinin halkta yeterli desteği almadığı görüşünde. ÇATIYI OLUŞTURAN PARTİLERİN YEREL SEÇİMLERDE ALDIKLARI TOPLAM OY MİKTARI DAHA FAZLA ! Tire’de de Türkiye genelinde olduğu gibi, çatı adayı, çatıyı oluşturan partilerin tabanının tam desteğini alamadı. Mart ayında yapılan yerel seçimlerde Tire’deki 61 bin 978 seçmenin, 53 bin 592’si sandık başına gitmiş, bu oran % 86’ya tekabül etmişti. Yerel seçimlerde (Belediye Başkanı seçimi sonuçlarına göre); AK Parti 18 bin 025 oy alırken ve bu sayı % 33.6’ya tekabül ederken, çatıyı oluşturan ve Tire’den aday çıkaran partilerin (CHP+MHP+DP+BBP+İP+DSP+BTP+MP) aldığı toplam oy sayısı 32 bin 009 idi. Bu sayı da oran olarak % 59.7’ye tekabül etmekteydi. Yerel seçimde aday çıkaran HDP ise 794 oy almış bu da % 1.5’luk bir orana denk gelmişti. SANDIĞA GİTMEYEN SAYISINDA % 10’LUK ARTIŞ OLDU Cumhurbaşkanlığı seçiminde çıkan sonuçları, bundan önceki son seçim olan 30 Mart 2014 yerel seçimleri ile karşılaştıracak olursak şu sonuçlar ortaya çıkıyor. Seçmen sayısı 62 bin 247’ye çıkmış. Seçmen sayısında 269 kişilik bir artış var. Yerel seçimde seçmenin sadığa gitme oranı % 86 iken bu seçimde % 76’ya düşmüş. Cumhurbaşkanlığı seçiminde sandık başına giden seçmen sayısı; 47 bin 481 oldu. Sandığı gitmeyen % 24’lük seçmen oranının ne kadarı hangi adayı destekleyecekti bunları tam olarak bilmek mümkün değil. YEREL SEÇİMLERE GÖRE, AK PARTİ OYUNU ARTIRDI Yerel seçimde, başkan adayı 18 bin 025 oy alan AK Parti, bu seçimde cumhurbaşkanı adayı Erdoğan’a 19 bin 053 oy toplayarak oy sayısını 1028 adet arttırdı. Oy oranını % 33.6’dan  %40.1’e çıkarmış oldu. Çatıyı oluşturan partilerin, 30 Mart seçimlerinde Tire’de aldıkları toplam oy miktarı 32 bin 009 iken, cumhurbaşkanlığı seçiminde aynı partilerin destek verdiği cumhurbaşkanı çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu, 26 435 oy alabildi. Yerel seçimlere göre, 5574 adet daha düşük oy alan çatıyı kuran partilerin oy oranı miktarı da  % 59.7’den  % 55.6’ya geriledi. HDP’Nİ ADAYI TİRE’DE 2 BİN OY ALDI İlginç bir istatistik ise HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın aldığı oy oranındaki artış oldu. Yerel seçimlerde Tire’den belediye başkanı adayı çıkaran HDP, 794 oy alabilmişti. Bu oy sayısı oran olarak % 1,5 gibi düşük bir miktara tekabül etmişti. Dört ay sonra yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kendi adayına Tire’den 1993 oy çıkardı. Demirtaş’ın Tire’de aldığı oyların yüzdelik dilimdeki karşılığı % 4,2’ye karşılık geldi.